Kartografia jest dziedziną nauki, która powinna kojarzyć się z całym wachlarzem zagadnień zarówno fizycznych, jak i społeczno-ekonomicznych, odniesionych do przestrzeni. Praktycznie każda subdyscyplina geografii posiada zestaw bardziej i mniej wyspecjalizowanych typów map, których opracowywanie jest podparte doświadczeniem całych pokoleń kartografów. Zazwyczaj jednak punktem wspólnym wszystkich tych subdyscyplin jest planeta, na której kartowane zjawiska mają miejsce, czyli Ziemia.
Co jednak w przypadku innych ciał niebieskich, których mapy chcielibyśmy przygotować? Wszakże wraz z postępem technologicznym i nieuniknionymi podróżami człowieka w coraz to dalsze zakątki kosmosu, pojawi się rosnące zapotrzebowanie na mapy ukazujące obce planety w różnych ujęciach tematycznych.
Właśnie takie pytanie zadał sobie zespół „Geograficzno-politycznego atlasu Polski” przy okazji opracowywania jego kolejnej edycji. Efektem takiego działania jest seria trzech map oraz jednego diagramu z obszaru „kartografii planetarnej”, które znajdą się w atlasie.
Z uwagi na charakter projektu, warstwa tematyczna przedstawiona na mapach dotyczyć będzie Polski i Polaków. Może się to wydawać dziwnym pomysłem, gdyż na pierwszy rzut oka próżno szukać Polski poza Ziemią, ale nic bardziej mylnego! Nasz kraj i rodacy odgrywali i nadal odgrywają ważną rolę w eksploracji kosmosu, co często znajduje odzwierciedlenie, chociażby w sprzęcie używanym w trakcie misji lub w nazwach nadawanych na obcych ciałach niebieskich.
Pierwsza ze wspomnianych map dotyczy jednej z najchętniej badanych planet ostatnich lat – Marsa, a konkretniej znajdujących się na nim nazw nawiązujących do Polski oraz udziału Polaków w jego eksploracji.
Jak się okazuje, już w tym momencie możemy pochwalić się 9 „naszymi” obiektami na powierzchni Czerwonej Planety, których nazwy zostały zainspirowane między innymi wybitnymi Polakami, takimi jak Mikołaj Kopernik. Nie brakuje również mniej oczywistych wyborów, takich jak „Grójec”, który okazuje się jednym z marsjańskich kraterów uderzeniowych. Nie można również zapomnieć o sławnym polskim „Krecie”, czyli wiertle wykonanym przez naszą rodzimą firmę Astronika, które znajduje się na pokładzie lądownika InSight.
Ukazane na mapie nazwy zostały pozyskane z zasobów Międzynarodowej Unii Astronomicznej. Numeryczny model terenu, który został użyty w roli mapy podkładowej, pochodzi z zasobów udostępnianych nieodpłatnie przez NASA.
Ciekawi jesteśmy Waszych reakcji na taką serię map!
_______
Wszystkie nasze mapy są dostępne w pełnej rozdzielczości na naszej stronie internetowej: https://atlas2022.uw.edu.pl/materialy-edukacyjne/mapy/