MAPA MIESIĄCA: Gdzie leży Polska?

Czy zadawaliście sobie może pytanie, gdzie jest położona Polska? Odpowiedź nie jest wcale taka oczywista, a na pewno ma swoje implikacje polityczne, cywilizacyjne i psychologiczne – Europa Zachodnia, Środkowa czy Wschodnia? Gall Anonim pisał jednak o Polsce jako o północnej części Słowiańszczyzny – a może zatem Europa Północna? Dziś postaramy się odpowiedzieć na to pytanie językiem geografii, a zainspirował nas do tego prof. Brian Porter-Szucs (zob. B. Porter-Szucs, “Całkiem zwyczajny kraj”, Warszawa 2021, s. 13). Problem (względnego) położenia Polski możemy rozwiązać na dwa sposoby: albo decydujaca będzie dla nas perspektywa polityczna (czyli spojrzenie z perspektywy elit władzy, które skupiają się w stolicach państw), albo ludnościowa. Zgodnie z pierwszą optyką będziemy sumować liczbę stolic, w drugiej ludność państw. Jako wyznacznik położenia Polski przyjmiemy linię przecinającą różę wiatrów, łączącą Warszawę ze stolicami innych państw europejskich, wyznaczającą położenie Polski względem stolicy danego państwa. Dla Francuzów zatem Polska to Europa Wschodnia, Hiszpanów Północno-Wschodnia, Węgrów Północna, Rumunów Północno-Zachodnia, Ukraińców Zachodnia, Rosjan Południowo-Zachodnia, Szwedów Południowa, a Islandczyków Południowo-Wschodnia. Jeśli jednak zsumujemy te odmienne spojrzenia, najpierw stolice, to okaże się, że dla większość europejskich elit politycznych Polska to kraj Europy Północno-Wschodniej, w drugiej kolejności Północnej. Jeśli jednak zsumujemy ludność poszczególnych państw, to Polska rysuje się dla większości Europejczyków jako kraj wschodnioeuropejski, w drugiej kolejności w zasadzie ex aequo Europy Południowo-Zachodniej lub Północno-Wschodniej. Gdzie zatem położona jest Polska? Czyżby Polska to – używając terminu C.S. Lewisa – przede wszystkim “międzyświat” (“in-between place”)? “Może to jest miejsce, które nie należy do żadnego ze światów, ale gdy się już je znalazło, można z niego przejść do wszystkich?” (C.S. Lewis 2003, s. 352).

Powiązane zdjęcia: