Dziś jesteśmy w Warszawie międzywojennej.
W 1918 roku po 123 latach niewoli odradza się Rzeczypospolita.
Jednym z wyzwań stojących przed młodym państwem jest derusyfikacja stolicy. Miesiąc temu, na wtedy opublikowanym schemacie, mogliście zobaczyć skalę rusyfikacji przestrzeni publicznej Warszawy w przededniu wybuchu I wojny światowej. Pierwsze zmiany pojawiają się jeszcze przed odzyskaniem niepodległości przez Polskę, już od roku 1915, gdy po 100 latach kończy się panowanie rosyjskie w Warszawie. Sukcesywnie odtąd znikają rosyjskie nazwy ulic, napisy ułożone w cyrylicy, rosyjskie pomniki, prawosławne cerkwie. Te ostatnie są rozbierane (jak sobór na placu Saskim, dziś Piłsudskiego), oddawane dawnym lub przekazywane nowym właścicielom i relatynizowane (jak kościół popijarski przy placu Krasińskich, dziś Katedra Polowa Wojska Polskiego, czy Pałac Staszica), przekazywane innym Kościołom chrześcijańskim lub opuszczone popadają w ruinę. Czy potraficie wymienić przykłady dawnych cerkwi we współczesnej Warszawie, które zachowując funkcję sakralną nie należą już do Kościoła prawosławnego?
W przestrzeni miasta w ramach “repolonizacji” pojawiają się także pomniki związane z historią Polski. Przede wszystkim “wraca” do Warszawy pomnik polskiego bohatera narodowego, który mimo że wykonany blisko sto lat wcześniej nie zdążył ostatecznie zająć przypisanego mu miejsca. Czy wiecie o kogo pomnik chodzi?
Warszawa międzywojenna to także ambitne plany architektoniczne i urbanistyczne, których realizacja miała pozwolić na sprawne wykonywanie funkcji stołecznych w odrodzonym państwie. Tylko część z nich udało się zrealizować. Zajrzyjcie kiedyś w aleję Szucha w Warszawie, by zobaczyć dwa monumentalne gmachy administracji centralnej z okresu II RP. Czy wiecie jakie mieszczą obecnie ministerstwa?
_______
Wszystkie nasze mapy są dostępne w pełnej rozdzielczości na naszej stronie internetowej: https://atlas2022.uw.edu.pl/materialy-edukacyjne/mapy/