Wskaźnik wolności prasy opracowywany jest przez Reporterów bez Granic od 2013 r. Brany jest w nim pod uwagę:
– stopień, w jakim opinie są reprezentowane w mediach (pluralizm),
– stopień, w jakim media są w stanie funkcjonować niezależnie od źródeł władzy i wpływów politycznych, rządowych, biznesowych i religijnych (niezależność)
– środowisko, w którym działają dostawcy wiadomości i informacji oraz panującą w nim autocenzurę,
– wpływ ram prawnych regulujących wiadomości i działalność informacyjną,
– przejrzystość instytucji i procedur, które mają wpływ na wytwarzanie wiadomości i informacji,
– jakość infrastruktury wspierającej tworzenie wiadomości i informacji,
– nadużycia i akty przemocy wobec dziennikarzy i mediów.
Na tej podstawie przyznawane są punkty, a im większa liczba punktów (maksymalnie 100), tym gorsza jest sytuacja mediów w danym państwie.
Wartości wskaźnika dla państw Unii Europejskiej, państw EFTA i Wielkiej Brytanii wahają się od 7,84 punktów dla Norwegii (największa wolność prasy i zarazem pierwsze miejsce wśród badanych 180 krajów) do 35,06 punktów dla Bułgarii (111 miejsce na 180 krajów).
Polska w tym wskaźniku w 2020 r. uzyskała 28,65 punktów, co plasuje nas na 62. miejscu w świecie i 28. wśród państw UE, EFTA i Wielkiej Brytanii. Od 2014 r., kiedy Polska uzyskała 11,03 punktów i zajęła 19. miejsce, następuje coroczny wzrost wartości tego wskaźnika dla Polski, a od 2015 r. spadek jej pozycji wśród państw świata (w kolejnych latach o odpowiednio 19, 7, 4, 1 i 3 miejsca w dół).
